door Frederike Groothoff. PhD
Materialen/Materials
Op deze pagina vind je verschillende documenten die helpend zijn in het onderwijs aan meertalige leerlingen. Ook kun je deze documenten gebruiken om de thuistalen van leerlingen, ouders en/of medewerkers zichtbaar te maken in jullie organisatie.
Meertalige boeken
Om lezen te stimuleren is het fijn als meertalige kinderen ook boeken in hun thuistalen zien en horen. In het document "Meertalige boeken - overzicht en tips" heb ik het een en ander verzameld.
Meertalige welkomstposter
Dit document "Meertalige welkomstposter" (UPDATE nieuwe versie) kan naar wens worden aangepast in de kleuren van de school en het logo of een foto van het schoolteam in het midden. Als deze poster dan wordt opgehangen bij de ingang van de school en/of de klas dan wordt iedereen welkom geheten in verschillende talen. Bij de inschrijving is het fijn voor nieuwe ouders om te kijken of hun thuistaal er al bij zit, anders zou dat er wellicht nog aan toegevoegd kunnen worden. De zinnetjes zijn ook al gebruikt om deuren, muren en trappen van scholen mee te versieren.
Meertalige ideeën
Dit document zie je heel veel voorbeelden om de thuistalen en herkomstlanden van leerlingen zichtbaar te maken in de school, te waarderen en te gebruiken als bron van kennis waarop verder gebouwd kan worden.
Taalchtergronden inventariseren
Deze documenten "Inventarisatie taalachtergronden MB-BB" en "Inventarisatie taalachtergronden OB" kun je gebruiken om de taalachtergronden van je klas en school te inventariseren. Als je zo'n overzicht hebt kun je leerlingen uit verschillende groepen aan elkaar koppelen als taalmaatjes of bijvoorbeeld een oudere leerling vragen om even langs te komen om iets uit te leggen of een andere leerling gerust te stellen in hun gedeelde thuistaal. Oudere leerlingen kunnen zelf helpen om het overzicht in te vullen, ouders kunnen helpen bij jonge kinderen. Als Ib'er of directie kun je nog een gezamenlijk overzicht maken met het document "Inventarisatie school"
Samen met de Voorleesexpress heb ik bij de website prentenboeken in alle talen een tabblad gemaakt met lesideeën. Dit tabblad is tijdelijk weg vanwege de opmaak in nieuwe huisstijl. Op dit tabblad vind je lesideeën om in je eigen groep aan de slag te gaan met 'language awareness', het luisteren en kijken naar verschillende talen om zo overeenkomsten en verschillen te ontdekken. De lesideeën zijn gekoppeld aan de audiobestanden van de website prentenboekeninalletalen.nl waarop vele vertalingen staan van mooie prentenboeken. Met de lesideeën kun je ruimte geven aan de thuistalen van al je leerlingen in je groep, maar je kunt ook naar nieuwe talen luisteren of kijken naar hun schrift. De lesideeën zijn onderverdeeld in lessen voor onderbouw, middenbouw of bovenbouw of er staan suggesties in voor differentiatie. Lesbrieven, werkbladen, presentaties voor op het digibord en links naar specifieke geluidsfragmenten zijn allemaal beschikbaar.
Lessuggestie 'Het talenlandschap van onze klas'
Voor de nieuwe taalmethode 'Taaljacht' van Zwijsen ben ik auteur van de pagina's 'Meertaligheid' die bij elk blok zijn aangeleverd. Op deze pagina's staan tips voor het includeren van alle thuistalen van de leerlingen. Tijdens een workshop voor taalcoördinatoren waarin ik toelichting gaf op de pagina's heb ik ook een extra uitgebreide lessuggestie over het onderzoeken van het talenlandschap van je klas gedaan en deze is openbaar beschikbaar gesteld door Zwijsen.
Nederlandse klankenoverzicht met plaatjes en links
De Nederlandse klanken verschillen soms met de klanken uit de thuistaal van een leerder van het Nederlands, daarom is het belangrijk om echt stil te staan bij de klanken in plaats van meteen met de letters van het alfabet te beginnen. In het document "Nederlandse klankenoverzicht met plaatjes en links" staan alle Nederlandse klanken netjes bij elkaar met een plaatje en soms met links naar oefenfilmpjes. Ook staan moeilijke minimale paren naast elkaar om hier extra aandacht aan te geven.